อาหารของอวิชชา
ภิกษุทั้งหลาย !
เงื่อนต้นแห่งอวิชชาย่อมไม่ปรากฏ
ในกาลก่อนแต่นี้ อวิชชาไม่มี แต่ภายหลังจึงมีเพราะเหตุนั้น
เราจึงกล่าวคำนี้อย่างนี้ว่าก็เมื่อเป็นเช่นนั้น
อวิชชามีข้อนี้เป็นปัจจัย จึงปรากฏ
ภิกษุทั้งหลาย !
เราย่อมกล่าว อวิชชาว่ามีอาหาร
มิได้กล่าวว่าไม่มีอาหารก็อะไรเป็นอาหารของอวิชชา
ควรจะกล่าวว่า นิวรณ์ห้า…
แม้นิวรณ์ห้า เราก็กล่าวว่ามีอาหาร
มิได้กล่าวว่าไม่มีอาหารก็อะไรเป็นอาหารของนิวรณ์ห้า
ควรกล่าวว่า ทุจริตสาม…
แม้ทุจริตสาม เราก็กล่าวว่ามีอาหาร
มิได้กล่าวว่าไม่มีอาหารก็อะไรเป็นอาหารของทุจริตสาม
ควรกล่าวว่า การไม่สำรวมอินทรีย์…
แม้การไม่สำรวมอินทรีย์ เราก็กล่าวว่ามีอาหาร
มิได้กล่าวว่าไม่มีอาหารก็อะไรเป็นอาหารแห่งการไม่สำรวมอินทรีย์
ควรกล่าวว่า ความไม่มีสติสัมปชัญญะ…
แม้ความไม่มีสติสัมปชัญญะ เราก็กล่าวว่ามีอาหาร
มิได้กล่าวว่าไม่มีอาหารก็อะไรเป็นอาหารของความไม่มีสติสัมปชัญญะ
ควรกล่าวว่า การกระทำไว้ในใจโดยไม่แยบคาย…
แม้การทำไว้ในใจโดยไม่แยบคาย
เราก็กล่าวว่ามีอาหาร มิได้กล่าวว่าไม่มีอาหารก็อะไรเป็นอาหารของการทำไว้ในใจโดยไม่แยบคาย
ควรกล่าวว่า ความไม่มีศรัทธา…
แม้ความไม่มีศรัทธา เราก็กล่าวว่ามีอาหาร
มิได้กล่าวว่าไม่มีอาหารก็อะไรเป็นอาหารของความไม่มีศรัทธา
ควรกล่าวว่า การไม่ฟังสัทธรรม…
แม้การไม่ฟังสัทธรรม เราก็กล่าวว่ามีอาหาร
มิได้กล่าวว่าไม่มีอาหารก็อะไรเป็นอาหารของการไม่ฟังสัทธรรม
ควรกล่าวว่า การไม่คบสัปบุรุษ
ภิกษุทั้งหลาย !
ด้วยประการดังนี้การไม่คบสัปบุรุษที่บริบูรณ์
ย่อมยังการไม่ฟังสัทธรรมให้บริบูรณ์การไม่ฟังสัทธรรมที่บริบูรณ์
ย่อมยังความไม่มีศรัทธาให้บริบูรณ์ความไม่มีศรัทธาที่บริบูรณ์
ย่อมยังการทำไว้ในใจโดยไม่แยบคายให้บริบูรณ์การทำไว้ในใจโดยไม่แยบคายที่บริบูรณ์
ย่อมยังความไม่มีสติสัมปชัญญะให้บริบูรณ์ความไม่มีสติสัมปชัญญะที่บริบูรณ์
ย่อมยังการไม่สำรวมอินทรีย์ให้บริบูรณ์การไม่สำรวมอินทรีย์ที่บริบูรณ์
ย่อมยังทุจริตสามให้บริบูรณ์ทุจริตสามที่บริบูรณ์
ย่อมยังนิวรณ์ห้าให้บริบูรณ์นิวรณ์ห้าที่บริบูรณ์
ย่อมยังอวิชชาให้บริบูรณ์อวิชชานี้
มีอาหารอย่างนี้และบริบูรณ์อย่างนี้
ภิกษุทั้งหลาย !
เปรียบเหมือนเมื่อฝนเม็ดหยาบ
ตกลงเบื้องบนภูเขา เมื่อฝนตกหนัก ๆ อยู่น้ำนั้นไหลไปตามที่ลุ่ม
ย่อมยังซอกเขาลำธารและห้วยให้เต็มซอกเขาลำธารและห้วยที่เต็ม
ย่อมยังหนองให้เต็มหนองที่เต็ม
ย่อมยังบึงให้เต็มบึงที่เต็ม
ย่อมยังแม่น้ำน้อยให้เต็มแม่น้ำน้อยที่เต็ม
ย่อมยังแม่น้ำใหญ่ให้เต็มแม่น้ำใหญ่ที่เต็ม
ย่อมยังมหาสมุทรสาครให้เต็มมหาสมุทรสาครนั้น
มีอาหารอย่างนี้และเต็มเปี่ยมอย่างนี้แม้ฉันใด
…
ภิกษุทั้งหลาย !
การไม่คบสัปบุรุษที่บริบูรณ์
ย่อมยังการไม่ฟังสัทธรรมให้บริบูรณ์การไม่ฟังสัทธรรมที่บริบูรณ์
ย่อมยังความไม่มีศรัทธาให้บริบูรณ์ความไม่มีศรัทธาที่บริบูรณ์
ย่อมยังการทำไว้ในใจโดยไม่แยบคายให้บริบูรณ์การทำไว้ในใจโดยไม่แยบคายที่บริบูรณ์
ย่อมยังความไม่มีสติสัมปชัญญะให้บริบูรณ์ความไม่มีสติสัมปชัญญะที่บริบูรณ์
ย่อมยังการไม่สำรวมอินทรีย์ให้บริบูรณ์การไม่สำรวมอินทรีย์ที่บริบูรณ์
ย่อมยังทุจริตสามให้บริบูรณ์ทุจริตสามที่บริบูรณ์
ย่อมยังนิวรณ์ห้าให้บริบูรณ์นิวรณ์ห้าที่บริบูรณ์
ย่อมยังอวิชชาให้บริบูรณ์อวิชชานี้ มีอาหารอย่างนี้
และบริบูรณ์อย่างนี้ ฉันนั้นเหมือนกัน
( บาลี – ทสก.-เอกาทสก. อํ. ๒๔/๑๒๐-๑๒๔/๖๑ )
เทียบเคียงพระไตรปิฎกบาลีสยามรัฐ กดที่นี้