ชรา - มรณะ
ภิกษุทั้งหลาย !
ก็ ชรามรณะ เป็นอย่างไรเล่า ?ความแก่
ความคร่ำคร่า
ความมีฟันหลุด
ความมีผมหงอก
ความมีหนังเหี่ยว
ความสิ้นไปแห่งอายุความแก่รอบแห่งอินทรีย์ทั้งหลาย
ในสัตวนิกายนั้น ๆ
ของสัตว์ทั้งหลายเหล่านั้น ๆภิกษุทั้งหลาย !
นี้เรียกว่า ชรา
การจุติ
ความเคลื่อน
การแตกสลาย
การหายไป
การวายชีพ
การตาย
การทำกาละ
การแตกแห่งขันธ์ทั้งหลาย
การทอดทิ้งร่างการขาดแห่งอินทรีย์ คือชีวิต
จากสัตวนิกายนั้น ๆ
ของสัตว์ทั้งหลายเหล่านั้น ๆภิกษุทั้งหลาย !
นี้เรียกว่า มรณะ…
ภิกษุทั้งหลาย !
นี้เรียกว่า ชรามรณะ
ความก่อขึ้นพร้อมแห่งชรามรณะ ย่อมมี
เพราะความก่อขึ้นพร้อมแห่งชาติความดับไม่เหลือแห่งชรามรณะ ย่อมมี
เพราะความดับไม่เหลือแห่งชาติมรรคอันประกอบด้วย
องค์แปดอันประเสริฐนั่นเองเป็นปฏิปทาให้ถึงซึ่ง
ความดับไม่เหลือแห่งชรามรณะได้แก่สิ่งเหล่านี้ คือ
( สัมมาทิฏฐิ )
ความเห็นชอบ( สัมมาสังกัปปะ )
ความดำริชอบ( สัมมาวาจา )
วาจาชอบ( สัมมากัมมันตะ )
การงานชอบ( สัมมาอาชีวะ )
อาชีวะชอบ( สัมมาวายามะ )
ความเพียรชอบ( สัมมาสติ )
ความระลึกชอบ( สัมมาสมาธิ )
ความตั้งใจมั่นชอบ
( บาลี – นิทาน. สํ. ๑๖/๕๐-๕๑/๘๙ )
เทียบเคียงพระไตรปิฎกบาลีสยามรัฐ กดที่นี้