รายละเอียดที่ควรทราบ
เกี่ยวกับเรื่องกรรม
ภิกษุทั้งหลาย !กรรม
เป็นสิ่งที่บุคคลควรทราบนิทานสัมภวะแห่งกรรม
เป็นสิ่งที่บุคคลควรทราบเวมัตตตาแห่งกรรม
เป็นสิ่งที่บุคคลควรทราบวิบากแห่งกรรม
เป็นสิ่งที่บุคคลควรทราบกัมมนิโรธ
เป็นสิ่งที่บุคคลควรทราบกัมมนิโรธคามินีปฏิปทา
เป็นสิ่งที่บุคคลควรทราบคำที่เรากล่าวแล้วดังนี้นั้น
เราอาศัยอะไรกล่าวเล่า ?
ภิกษุทั้งหลาย !
เรากล่าวซึ่งเจตนาว่าเป็นกรรมเพราะว่าบุคคลเจตนาแล้ว
ย่อมกระทำซึ่งกรรม
ด้วยกาย ด้วยวาจา ด้วยใจ
ภิกษุทั้งหลาย !
นิทานสัมภวะแห่งกรรมทั้งหลายเป็นอย่างไรเล่า ?
ภิกษุทั้งหลาย !
นิทานสัมภวะแห่งกรรมทั้งหลาย คือผัสสะ
ภิกษุทั้งหลาย !
เวมัตตตาแห่งกรรมทั้งหลายเป็นอย่างไรเล่า ?
ภิกษุทั้งหลาย !
กรรมที่ทำสัตว์
ให้เสวยเวทนาในนรก มีอยู่กรรมที่ทำสัตว์
ให้เสวยเวทนาในกำเนิดเดรัจฉาน มีอยู่กรรมที่ทำสัตว์
ให้เสวยเวทนาในเปรตวิสัย มีอยู่กรรมที่ทำสัตว์
ให้เสวยเวทนาในมนุษย์โลก มีอยู่กรรมที่ทำสัตว์
ให้เสวยเวทนาในเทวโลก มีอยู่ภิกษุทั้งหลาย !
นี้เรากล่าวว่า เวมัตตตาแห่งกรรมทั้งหลาย
ภิกษุทั้งหลาย !
วิบากแห่งกรรมทั้งหลายเป็นอย่างไรเล่า ?
ภิกษุทั้งหลาย !
เรากล่าววิบากแห่งกรรมทั้งหลาย
ว่ามีอยู่สามอย่าง คือวิบากในทิฏฐธรรม
วิบากในอุปปัชชะ
วิบากในอปรปริยายะภิกษุทั้งหลาย !
นี้เรากล่าวว่า วิบากแห่งกรรมทั้งหลาย
ภิกษุทั้งหลาย !
กัมมนิโรธภิกษุทั้งหลาย !
ความดับแห่งกรรมทั้งหลายย่อมมี
เพราะความดับแห่งผัสสะ
ภิกษุทั้งหลาย !
กัมมนิโรธคามินีปฏิปทาภิกษุทั้งหลาย !
อริยอัฏฐังคิกมรรค นี้นั่นเอง
คือ กัมมนิโรธคามินีปฏิปทาได้แก่สิ่งเหล่านี้ คือ
( สัมมาทิฏฐิ )
ความเห็นชอบ( สัมมาสังกัปปะ )
ความดำริชอบ( สัมมาวาจา )
การพูดจาชอบ( สัมมากัมมันตะ )
การทำการงานชอบ( สัมมาอาชีวะ )
การเลี้ยงชีวิตชอบ( สัมมาวายามะ )
ความพากเพียรชอบ( สัมมาสติ )
ความระลึกชอบ( สัมมาสมาธิ )
ความตั้งใจมั่นชอบ
ภิกษุทั้งหลาย !
เมื่อใดอริยสาวก
ย่อมรู้ชัดซึ่งกรรมอย่างนี้รู้ชัดซึ่ง
นิทานสัมภวะแห่งกรรมอย่างนี้รู้ชัดซึ่ง
เวมัตตตาแห่งกรรมอย่างนี้รู้ชัดซึ่ง
วิบากแห่งกรรมอย่างนี้รู้ชัดซึ่ง
กัมมนิโรธอย่างนี้รู้ชัดซึ่ง
กัมมนิโรธคามินีปฏิปทาอย่างนี้อริยสาวกนั้น
ย่อมรู้ชัดซึ่งพรหมจรรย์ นี้ว่า
เป็นเครื่องเจาะแทงกิเลส
เป็นที่ดับไม่เหลือแห่งกรรม…
ภิกษุทั้งหลาย !
ข้อที่เรากล่าวแล้วว่ากรรม
เป็นสิ่งที่บุคคลควรทราบนิทานสัมภวะแห่งกรรม
เป็นสิ่งที่บุคคลควรทราบเวมัตตตาแห่งกรรม
เป็นสิ่งที่บุคคลควรทราบวิบากแห่งกรรม
เป็นสิ่งที่บุคคลควรทราบกัมมนิโรธ
เป็นสิ่งที่บุคคลควรทราบกัมมนิโรธคามินีปฏิปทา
เป็นสิ่งที่บุคคลควรทราบดังนี้นั้น
เราอาศัยความข้อนี้กล่าวแล้ว
( บาลี – ปญฺจก.-ฉกฺก. อํ. ๒๒/๔๕๘-๔๖๗/๓๓๔ )
เทียบเคียงพระไตรปิฎกบาลีสยามรัฐ กดที่นี้