สิ่งที่อาศัยกันเกิดขึ้น
ภิกษุทั้งหลาย
เมื่อมือทั้งหลายมีอยู่
การจับและการวางก็ปรากฏเมื่อเท้าทั้งหลายมีอยู่
การก้าวไปและการถอยกลับก็ปรากฏเมื่อข้อทั้งหลายมีอยู่
การงอเข้าและการเหยียดออกก็ปรากฏเมื่อท้องมีอยู่
ความหิวและความกระหายก็ปรากฏ…
ภิกษุทั้งหลาย
ฉันใดก็ฉันนั้นเมื่อตามีอยู่
สุขและทุกข์อันเป็นภายในย่อมเกิดขึ้น
เพราะจักขุสัมผัสเป็นปัจจัยเมื่อหูมีอยู่
สุขและทุกข์อันเป็นภายในย่อมเกิดขึ้น
เพราะโสตสัมผัสเป็นปัจจัยเมื่อจมูกมีอยู่
สุขและทุกข์อันเป็นภายในย่อมเกิดขึ้น
เพราะฆานสัมผัสเป็นปัจจัยเมื่อลิ้นมีอยู่
สุขและทุกข์อันเป็นภายในย่อมเกิดขึ้น
เพราะชิวหาสัมผัสเป็นปัจจัยเมื่อกายมีอยู่
สุขและทุกข์อันเป็นภายในย่อมเกิดขึ้น
เพราะกายสัมผัสเป็นปัจจัยเมื่อใจมีอยู่
สุขและทุกข์อันเป็นภายในย่อมเกิดขึ้น
เพราะมโนสัมผัสเป็นปัจจัย
ภิกษุทั้งหลาย
เมื่อมือทั้งหลายไม่มี
การจับและการวางก็ไม่ปรากฏเมื่อเท้าทั้งหลายไม่มี
การก้าวไปและการถอยกลับก็ไม่ปรากฏเมื่อข้อทั้งหลายไม่มี
การงอเข้าและการเหยียดออกก็ไม่ปรากฏเมื่อท้องไม่มี
ความหิวและความกระหายก็ไม่ปรากฏ…
ภิกษุทั้งหลาย
ฉันใดก็ฉันนั้นเมื่อตาไม่มี
สุขและทุกข์อันเป็นภายในย่อมไม่เกิดขึ้น
เพราะจักขุสัมผัสเป็นปัจจัยเมื่อหูไม่มี
สุขและทุกข์อันเป็นภายในย่อมไม่เกิดขึ้น
เพราะโสตสัมผัสเป็นปัจจัยเมื่อจมูกไม่มี
สุขและทุกข์อันเป็นภายในย่อมไม่เกิดขึ้น
เพราะฆานสัมผัสเป็นปัจจัยเมื่อลิ้นไม่มี
สุขและทุกข์อันเป็นภายในย่อมไม่เกิดขึ้น
เพราะชิวหาสัมผัสเป็นปัจจัยเมื่อกายไม่มี
สุขและทุกข์อันเป็นภายในย่อมไม่เกิดขึ้น
เพราะกายสัมผัสเป็นปัจจัยเมื่อใจไม่มี
สุขและทุกข์อันเป็นภายในย่อมไม่เกิดขึ้น
เพราะมโนสัมผัสเป็นปัจจัย
( บาลี – สฬา. สํ. ๑๘/๒๑๔/๓๐๕-๓๐๖ )
เทียบเคียงพระไตรปิฎกบาลีสยามรัฐ กดที่นี้